De erfgenamen van heer Ghijsel Back

L.F.W. Adriaenssen

§ 21. Van Bree, Van Hedel en De Heusch

I. ZEGER VAN BREDE JANS¹ trouwde met Geertruyt Wouters van der Beerthen², dochter van Wouter Ghiben van der Beerthen uit Moergestel en van Hillegont Henrick Back³ uit Loon op Zand. Hij kocht in 1457 samen met zijn schoonvader de helft van de hoeve te Loon op Zand bij den dreyboem, die afkomstig was uit de nalatenschap van Henrick Back.⁴ Zeger was in 1432 geëmancipeerd door zijn stiefvader Amelis Jan Zeynsen, man van Aleit weduwe Jans van Brede.⁵ Hij woonde te 's-Hertogenbosch, kocht in 1446 een boerderij te Macharen⁶ en is in 1457 of 1458 overleden.⁷ Van haar grootvader Henrick Back had Geertruyt van der Beerthen een huis in de Sint-Jorisstraat te 's-Hertogenbosch geërfd.⁸ Samen met haar kinderen verkocht zij in 1461 haar hoeve bij de draaiboom te Loon op Zand.⁹ In 1464 verkocht Jan van Brecht haar uit twee hoeven te Moergestel jaarlijks 7 el linnen.¹⁰ Het laatst wordt zij gezien in 1476, toen in haar Bossche woonhuis een akte werd opgemaakt.¹¹

Heer Ghijsel Back had bij de stichting van de cantorij van Hilvarenbeek

139

het patronaatsrecht verbonden aan de Tshertogenbeempt te Diessen en deze geschonken aan de nakomelingen van zijn zus Hillegont. In 1461 gaf Wouter Zegers van Brede de patronaatsbeemd in erfmangeling aan zijn moeder.¹² Na haar dood vererfde het patronaatschap op haar zoon Peter. De kinderen uit haar huwelijk met Zeger van Bree erfden tgoet vander Beerthen aan de Heuvel te Moergestel:¹³

Peter Zegers van Bree, volgt onder II op pagina 141.

Ghysbrecht Zegers van Bree wordt vermeld in 1461.

Jan Zegers van Brede¹⁴ was in 1508 de echtgenoot van Hillegont Roelofs Bevers¹⁵ en in 1552 wordt zijn weduwe Adriaentken genoemd.¹⁶

Aleyt Zegers van Bree¹⁷ trouwde met Lambrecht Lambrechts van den Hoevel¹⁸, zoon van Lambrecht Dirck Lambrechts van den Hoevel. In 1486 kocht zij een hoeye met mast en zeilen voor 15 £ 15 schellingen; haar knecht Lambrecht Peters, schipper, zou in haar loondienst varen.¹⁹ In 1503 verkocht zij met haar man een huis te 's-Hertogenbosch aan die Huls²⁰ en als weduwe bezat zij in 1505 een huis in de Peperstraat en in 1506 een huis in de Kruisstraat.²¹ Uit dit huwelijk zijn twee kinderen bekend:

a.	Jenneken Lambrechts van den Hoevel²² was volgens een oncontroleerbare stamboom uit de nalatenschap van Willem Bilderdijk²³ gehuwd met Jan van Lits en van hem moeder van Jacob van Lits. Mogelijk mag hij worden vereenzelvigd met Jan van Lith Jacobs, vermeld in 1531.²⁴
b.	Heer Lambrecht van den Heuvel²⁵ ging in 1489 studeren aan de

140

universiteit van Keulen en deed in 1491 en 1492 enkele examens.²⁶ In 1497 was hij rector van de Sint-Annakapel te 's-Hertogenbosch en voerde hij de titel magister.²⁷

Iken Zegers van Bree, volgt onder Ilbis op pagina 142.

Heer Henrick van Bree²⁸ trad in de erfenis van zijn oudoom Ghijsel Back door eerst zijn moeder op te volgen als patroon van de cantorij van Hilvarenbeek en vervolgens zowel rector van het Bacx-koorke te worden als cantor.²⁹ Bovendien had hij een kanunniksdij te 's-Hertogenbosch en een altaar in de collegiale kerk van Hilvarenbeek. In 1497 is hij overleden.

Wouter Zegers van Brede³⁰ gaf in 1480 aan zijn moeder de patronaatsbeemd van de Hilvarenbeekse cantorij.³¹

II. PETER ZEGERS VAN BREDE³² te 's-Hertogenbosch was krachtens afstamming van zijn grootvader Wouter van der Beerten gegoed te Moergestel³³ Hij trouwde met Jenneken Jans Cnapen³⁴, dochter van Jan Jans Cnapen die Brouwer en van Clementia Jan Henrick Smolders, weduwe van Jan Marten Martens (de) Muys. Te 's-Hertogenbosch bezaten (en bewoonden?) zij een huis in de Kerkstraat.³⁵

Zij hadden drie kinderen:³⁶

141

Meysken Peters van Bree, volgt onder § 22.

Zeger Peters van Brede, volgt onder III op pagina 142.

Hillegont Peters van Bree, gehuwd met Joost Arnts. Samen met haar zus Meysken kochten zij in 1496 of 1497 hun broer uit zijn deel van de hoeve opten Hoevel te Moergestel, die zij hadden geërfd van hun grootvader Zeger van Bree.³⁷ Uit een eerder of later huwelijk met mr Lambrecht Vriesen was Hilleken moeder van:²³

a.	Mr Cornelis Vriesen.³⁸

III. HEER ZEGER PETERS VAN BREE³⁹ volgde zijn vader op als patroon van de cantorij van Hilvarenbeek en droeg in 1497 deze funktie over aan zijn zus Meysken, die hem terstond aanstelde als cantor. Hij vestigde zich te Hilvarenbeek, waar hij minstens een bastaard verwekte, in 1541 is hij overleden.

Peter natuurlijke zoon heer Zegers van Bree⁴⁰ woonde te Hilvarenbeek. Daar geloofde hij in 1550 aan het corpus van kapelaans van de collegiale kerk een erfcijns van 2 carolusgulden en 1 blank op een beemd bij het slotje Groenendaal.⁴¹ In het Spul had hij meer grond.⁴² Zijn huis omtrent der kercken, wellicht de oude woning van zijn vader, verkocht hij in 1560.⁴³ Bij Lyntken Peter Wilm Nouwen⁴⁴ was hij vader van:⁴⁵

A.	Peterken Peters van Bree trouwde achtereenvolgens met Andries Frans Celen en Jaspar Brothes. Haar onmondige kinderen uit het eerste huwelijk verkochten in 1605 land aan de Beerten onder Hilvarenbeek.⁴⁶
B.	Magdaleen Peters van Bree, gehuwd met Hans Adriaen Crols.

IIbis. IKEN ZEGERS VAN BREE⁴⁷ trouwde met Jan Goyaerts van Hedel.⁴⁸ Deze

142

was droogscheerder en in 1478 deken van zijn ambacht.⁴⁹ In 1481, 1493 en 1495 was hij schepen van Den Bosch⁵⁰, in 1483-1500 rector van het groot ziekengasthuis.⁵¹ In 1480 kocht hij voor zijn wettige zoon Goyart en zijn bastaard Bertram lijfrenten van respektievelijk 6 en 4 rijnsgulden.⁵² Hij was een zoon van Goyart Bertrams van Hedel en van zekere Bertha; uit de nalatenschap van zijn grootvader Bertram Goyarts van Hedel verwierf hij een huis tegenover de Visbrug op de hoek van de Mandenmakersstraat.⁵³ In tweede echt trouwde hij met Aleyt Matheus van Gunterslaer.⁵⁴ Zij leende in 1528 of 1529 aan de kwartieren van de meierij van Den Bosch ƒ 608:0:0.⁵⁵ Zij was toen al twintig tot zesentwintig jaar lang weduwe van Jan van Hedel, raetsheer op den Ouden Huls.⁵⁶ In 1535 geloofde zij een rente uit het huis inden Wildeman tegenover de Visbrug.⁵⁷ Bij de deling van de nalatenschap van Jan van Hedel in 3531 was inderdaad een huis over die Vysch brugge met een waarde van ƒ 1500:0:0 en een huurwaarde van ƒ 40:0:0 in vruchtgebruik aan haar toegevallen.⁵⁸ Bovendien had Jan het huis de Odevaer bij de Vismarkt bezeten.⁵⁹ Aleyt werd begraven in de Sint-Janskerk in of voor het koor van Sint Maarten.⁶⁰

De kinderen van Iken van Bree en Jan van Hedel waren:⁶¹

1.	Goyaert Jans van Hedel⁶², gezien in 1486.
2.	Zeger Jans van Hedel, volgt onder IIIbis op pagina 144.

143

IIIbis. ZEGER JANS VAN HEDEL⁶³ is rond 1460 geboren en was in 1524 schepen van Den Bosch. Hij verdiende de kost als zoutkoper⁶⁴ en sinds 1515 was hij bovendien waard van de stadsherberg de Gaffel, die in dat jaar op last van het stadsbestuur was ingericht tot theerhuys voor de vergaderende schepenen, hun gasten en gedeputeerden van andere bestuurscolleges.⁶⁵ Hij stierf te 's-Hertogenbosch op 7 oktober 1529.⁶⁶ De schuld die de stad na zijn overlijden nog aan hem had wegens reparatie- en verbouwingskosten, werd in 1530 omgezet in een lijfrente voor zijn weduwe.⁶⁷ Voor 1515 en na zijn overlijden zullen Zeger respektievelijk zijn nakomelingen hebben gewoond in zijn huis die Roess, een huis met daarachter zes kamers in de Visstraat.⁶⁸

Hij was gehuwd met Aelken mr Willems van den Bosch⁶⁹, dochter van mr Willem van den Bosch, schepen van Den Bosch, en van Elsbena Jans Bolcx. Van haar ouders erfde zij twee huizen in de Hinthamerstraat.⁷⁰ In 1524 kocht Zeger voor zijn en Aelkens dochters Yken, Magdalena en Marta lijfrenten op de stad Leiden, samen met zijn schoonzus Eva mr Willems van den Bosch.⁷¹ Aelken stichtte in 1545 samen met haar dochter Martha en vijf andere vrouwen met een kapitaal van ƒ 100:0:0 een eeuwige godslamp in het Sakramentskoor van de Sint-Janskerk.⁷²

144

Smits, De grafzerken, 8.

145

De kinderen uit dit huwelijk⁷³ volgen na Zegers zoon (bastaard?) bij Arntken natuurlijke dochter Arnts die Hoesch:

1.	Mr Cornelis van Hedel⁷⁴, geboren in 1503, studeerde te Leuven en werd priester. Hij overleed in 1530 en 1531 en liet twee bastaardkinderen na, Magdalena en Katherijn van Hedel⁷⁵, van wie de laatste was verwekt bij Cecilia van Coelen en in 1524 werd geboren.
2.	Katheryn⁷⁶, geboren in 1540.
3.	Iken Zegers van Hedel.
4.	Magdalena Zegers van Hedel.
5.	Anna Zegers van Hedel.
6.	Zeger Zeger Jan Goyaerts van Hedel figureert in de lijst van 'afgestorven lijfrenten' van 1553-1554.⁷⁷
7.	Willem Zegers van Bree, gezien bij de deling van zijn grootouders in 1531.
8.	Martha Zegers van Hedel⁷⁸, geboren in 1516, trouwde met Henrick Aerts de Heusch.⁷⁹ Zij erfde van haar ouders het huis de Roos en het leengoed Nieuwenhuizen te Sint-Oedenrode. Henrick was een zoon van Aernt Henricx die Hoesche, schepen van Den Bosch, en van Elisabeth van den Eyndt. Hij was in 1540 en zijn over lij densjaar 1558 schepen van Den Bosch⁸⁰ en geneerde zich als koopman⁸¹, wellicht in pelterijen.⁸² Kort voor zijn overlijden had hij een huis met bierbrouwerij aan de Papenhuls gekocht.⁸³ Martha van Hedel hertrouwde met Peeter Daems.⁸⁴ Zij was

146

wijlen, toen haar kinderen bij Henrick die Heusch⁸⁵ in 1571 de hoeve Nyeuwenhuys te Sint-Oedenrode verkochten.⁸⁶

Aernt de Huesch⁸⁷ studeerde sinds 1559 aan de universiteit van Leuven⁸⁸ en vestigde zich in Limburg. Zijn spreuk luidde: west altijt huesch.⁸⁹ Op 7 oktober 1572 trouwde hij met Catharina van Heynsdael, dochter van Willem van Heynsdael en van Christina van Heelen. Uit de nalatenschap van zijn neef Jaspar van den Dijck, kanunik van de Sint-Marlinus te Luik, verwierf hij het Hanengoed te Eigenbilzen, dat later de Zangerij heette.⁹⁰ Vandaar dat zijn nakomelingen De Heusch de la Zangrye (baronnen) heetten. Op 4 februari 1603 is Aerndt overleden. Zijn weduwe overleefde hem een week.

Jan Henricx de Huesch⁹¹ was in 1613 weduwnaar van Geertruyt Aerts van den Broeck, die in eerdere echt was getrouwd geweest met Leonis Diercxss van Wyck.⁹² Hun kinderen waren:

aa.	Leonis de Heusch.
bb.	Henrick de Heusch.

Elisabeth Henricx de Heusch⁹³ trouwde met Everaert Jans van de Water⁹⁴, schepen van Den Bosch, zoon van Jan Everaerts van de Water en van Jutken Jan Matthijs van den Wiele. Van zijn moeder erfde hij de zeepziederij het Molenijzer aan de Pensmarkt, die hij in 1578 verkocht.⁹⁵ Hij stierf te 's-Hertogenbosch op 8 september 1624.

147

	Zij kocht in 1580 van haar zus Elsbena de ouderlijke bierbrouwerij op de Papenhuls en verkocht deze vijfjaar later.⁹⁶
d.	Elsbena Henricxkss die Huesch⁹⁷ trouwde met Jacob Sanders van Oss.
e.	Henrick Henricx de Heusch⁹⁸ is geboren in 1549 of 1550. Van zijn ouders erfde hij de Roos met daarbij de ramen en linnenblekerij aan de Hoge Steenweg, die hij verkocht in 1592.⁹⁹ In hetzelfde jaar bezat hij het huis de Zwarte Ruiter aan de Oude Vismarkt.¹⁰⁰
f.	Zeger Henricxs de Heusch.¹⁰¹
g.	Aleyt Henricx de Huesch trouwde te 's-Hertogenbosch op 1 december 1574 met Joost van Herzeele¹⁰², tapijtmaker te Antwerpen, weduwnaar van Anna de Lathouwer. Hij was in 1531 te Antwerpen geboren uit het huwelijk van Jan van Hersele en Barbara Joost Vrancx. Aleyts zoon Abraham van Herzeele, gedoopt te Antwerpen op 15 mei 1580, werd koopman te Antwerpen.

Lazarus Zeger Jan Goyarts van Hedel¹⁰³ erfde van zijn ouders een huis in de Sint-Jorisstraat, een derde in een hoeve te Mierlo en de Gruen Muelen buiten de Hinthamerpoort opten Hynthemschen Steenwech.¹⁰⁴ Hij stierf op 29 juli 1572. Zijn weduwe, Cecilia Cornelis Kievits¹⁰⁵, gaf het vruchtgebruik in een boerderij te Munnikswinkel onder Heesch aan haar dochter Barbara.¹⁰⁶ Zij was een dochter van jonker Cornelis Kievits en van Barbara Kroost, had de visserij in het Orthensemeer en een windmolen te Hintham in het huwelijk ingebracht¹⁰⁷ en stierf te 's-Hertogenbosch op 5 juli 1594.

De dochter was:

a.	Barbara Lazarus Zeger Jan Goyaerts van Hedel¹⁰⁹ erfde van haar

148

ouders hun huis in de Sint-Jorisstraat¹¹⁰ en trouwde met Lambert Dierck Remmens alias Van Oss¹¹¹, schepen van Den Bosch in 1601, 1605, 1606, 1613 en 1618, raadsheer en politiemeester.¹¹² Hij was een zoon van Dierck Lambrechts Rembouts¹¹³ en van Elisabeth Jacob Belmakers. Uit verschillende getuigenverklaringen uit 1635 blijkt, dat Lamberts dochters Cecilia, Elisabeth en Aleyt hadden voorgenomen een gezamenlijk testament ten gunste van de langstlevenden te maken, maar dat er ter elfder ure onenigheid over het initiatief was gerezen. Aleyt had haar zus nog over de streep proberen te halen: „Ciliken, laetet nu scryven, want moet eens gedaen sijn met desen veychlycken tijt ende begeren dat de lancxtlevens van ons meester blyve om met onsen Dirck ende Gielis geene nieuwe rusie te hebben".¹¹⁴

10.

Arnt, geboren in 1524, leefde in 1531, toen hij van zijn grootouders een huis over die Vysche brugge erfde, dat ƒ 1000:0:0 waard was.

Afkortingen:

ARAB	Algemeen Rijksarchief Brussel
BAH	Bisschoppelijk archief 's-Hertogenbosch
GAH	Gemeentearchief 's-Hertogenbosch
RAH	Rijksarchief 's-Hertogenbosch
SAOW	Streekarchief Oisterwijk

149

Noten
1.	GAH. R 1202, f 162, 12 oktober 1431. R 1207, f 45v, 1437. R 1214, f 9v, 1443; f 198, 1444. R 1217, f 254v, 2 december 1446. R 1226, f 76v, 5 maart 1456. R 1227, f 462, 2 september 1457. R 1228, f 309v, 1458. R 1230, f274. 1459. R 1235, f 164v, 1466. R 1236, f 71, 1467.
2.	ARAB, Rekenkamer 13005, rekening Kerstmis 1466 - Sint Jan 1467. GAH, R 1204, f 173, 1434. R 1228, f 267, 1457. R 1231, f 66, 13 februari 1461. R 1238, f 186v, 25 februari 1469. R 1242. f 19, 1472. R 1244, f 103, 1475.
3.	GAH. R 1199, f 267. R 1203, f 192v, 1433. R 1204, f 169, 20 februari 1434. R 1206, f 261. R 1228. f 267.
4.	GAH, R 1227, f 462, 2 september 1457. Vgl. R 1228, f 267.
5.	F.W. Smulders, „Emancipaties in Den Bosch (1367-1450)", De Brabantse Leeuw, Xl (1962) 71.
6.	GAH, R 1217, f 254, 18 augustus 1446. R 1218. f 14, 31 oktober 1446.
7.	GAH, R 1228, f 140v.
8.	A.F.O. van Sasse van Ysselt, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars en bewoners in vroegere eeuwen. Aanteekeningen uit de Bossche schepenprotocollen, loopende van 1500-1810 (3 dln; 's-Hertogenbosch, [1911-1914]) I, 430.
9.	GAH. R 1232, f 17, 23 december 1461.
10.	GAH, R 1233, f 244v, 10 april 1464.
11.	Abdijarchief Berne, charterverzameüng no 869, 9 juli 1476.
12.	GAH, R 1231, f 218v, 18 augustus 1461.
13.	ARAB, Rekenkamer 45074. f CCXLI v, R 1242. f 20v, 14 november 1472.
14.	GAH, R 1269. f 24, 1501. R 1312, f 265v, 22 september 1530. Een Jan Zegers van Brede, kuiper, werd in 1504 poorter van Den Bosch: R 1272, f 259, 24 november 1504.
15.	GAH, R 1278, f 30v, 27 januari 1508.
16.	GAH, R 1363, f 55v, 23 december 1552.
17.	GAH, R 1271, f 66v, 31 maart 1503. R 1272, f 495v, 8 mei 1504. R 1275, f 436, 17 december 1506.
18.	GAH, R 1230. f 141v, 1459. R 1231, ff 159 en 176, 1460. R 1232, f 225, 1462. R 1237, f 224v, 1468. R 1238. ff 20v en 89v, 1469. R 1255, f 273v, 27 april 1486. R 1265. f 508v, 1406. R 1266, ff 118v en 345, 1498. R 1272, f 467v, 18 januari 1504.
19.	GAH, R 1255, f 112v, 21 april 1486.
20.	GAH, R 1271. f 428, 12 augustus 1503.
21.	GAH, R 1276. f 245, 7 december 1506. Van Sasse van Ysselt. De voorname huizen, II, 462,
22.	GAH, R 1275. f 240v, 27 oktober 1505.
23.	Bilderdijkmuseum Amsterdam, hs G 44. no D, Geslacht Lyst van de Familie van Back.
24.	GAH, Groot Ziekengasthuis 894, Een Jan van Lyt was als kapitein over de schepen in dienst van de stad Den Bosch in 1506 1513 (R.A. van Zuijlen, Inventaris der archieven van de stad 's-Hertogenhosch, chronologisch npgemaakt en de voornaamste gebeurtenissen bevattende. (Stadsrekeningen van het jaar 1399 1800) (2 stukken; 's-Hertogenbosch. 1863 1866) I, 12, 162, 240, 278).
25.	L.F.W. Adriaenssen, „De gerechtigden tot het Bacx-koorke in de Sint Jan tot de reductie van Den Bosch", De Brabantse Leeuw, XXXIV (1985) 131.
26.	H. Keussen, Die Matrikel der Universität Köln (4 dln; Bonn-Düsseldorf, 1892-1981) II, 272, no 63.
27.	G. Bannenbcrg, A. Frenken en H. Hens, De oude dekenaten Cuijk, Woensel en Hilvarenbeek in de 15de- en 16de eeuwse registers van het aartsdiakenaat Kempenland (2 dln; Nijmegen. 1968-1970) I, 94.
28.	GAH, R 1252, f 138v, 2 mei 1483.
29.	Adriaenssen, „De gerechtigden tot het Bacx-koorke", 127. L.F.W. Adriaenssen, Hilvarenbeek onder de hertog en onder de generatiteit. Sociale en ekonomische geschiedenis van een Kempens dorp tussen 1400 en 1800 (Hilvarenbeek, 1987) 156.
30.	Een plaats- en tijdgenoot was Wouter Jacobs van Bree, gegoed te Oss. gehuwd met Heylwich Arnt Robbert van Doerne (GAH, R 1271, f 249v, 23 november 1503. R 1272, f 163, 1504. H. van Rooij, „Bossche testamenten uit de 16e eeuw, berustende op het archief der godshuizen te 's-Hertogcnbosch", Taxandria, XXXI (1924) 71). Een van beide Wouters was in 1508 regent van het zinnelozenhuis van Den Bosch (H. van Rooij, „Het gesticht 'Reinier van Arkel' te 's-Hertogenbosch, het oudste krankzinnigengesticht in Nederland", Bossche Bijdragen, VII (1925-1926) 172).
31.	GAH, R 1231, f 218v, 18 augustus 1480.
32.	GAH, R 1244, f 161, 1475. R 1245, f 147v. 1476. R 1246, f 72v, 9 januari 1477. R 1247, f 295, 1478. R 1249, f 90v, 1480. R 1251, f 282v, 1481. R 1253, f 48, 1484. R 1254, f 335, 1485. R 1255, f 273v, 27 april 1486. R 1258, f 181v, 1489.
33.	SAOW, Moergestel R 286, f XXX v, 27 juli 1504. GAH, R 1247, f 168. R 1248, ff 204v, 205v en 321v. R 1249, f 85v. R 1250, f 470. R 1251, ff 65v en 566. R 1255, ff 7 en 92. Groot Ziekengasthuis 1483, 18 mei 1481.
34.	GAH, R 1231, f 216. R 1242, f 29v. 1473. R 1244, f 101, 27 juni 1476. R 1250, f 231, 1481.
35.	GAH, R 1246, f 70v, 3 januari 1477. R 1247, f 122, 5 januari 1478.
36.	ARAB, Rekenkamer 45074, f CCXLI v. GAH, R 1263, f 154. R 1275, f 425, 27 oktober 1506.
37.	GAH, R 1265, f 467v.
38.	Adriaenssen, „De gerechtigden tot het Bacx-koorke", 135, 136.
39.	GAH, R 1290, f 2, 6 oktober 1517. Adriaenssen, Hilvarenbeek onder de hertog, 156, 371.
40.	SAOW, Hilvarenbeek R 25, f 82v, 8 februari 1551; f 152, 8 februari 1552; f 239v, 7 februari 1556. R 30, f 66, 3 februari 1578.
41.	SAOW, Hilvarenbeek R 25, f 28, 3 mei 1550.
42.	SAOW, Hilvarenbeek R 29, f LXXXV, 20 april 1575.
43.	SAOW, Hilvarenbeek R 26, f XXVII, 8 maart 1560.
44.	L.F.W. Adriaenssen, „De erfgenamen van heer Ghijsel Back. § 16. Nouwen", De Brabantse Leeuw, XL (l991) 249, 250.
45.	SAOW, Hilvarenbeek R 33, f 158, 16 juni 1594. R 38, f 110, 10 juli 1607.
46.	SAOW, Hitvarenbeek R 37, f 93, 16 juli 1605; f 97, 9 augustus 1605.
47.	GAH, R 1242, f 19, 1472. R 1276, f 231v, 17 september 1507.
48.	GAH, Groot Begijnhof 40373, 11 september 1503; no 40399, 17 augustus 1515. R 1229, f 46, 1459. R 1230, f 82, 1460. R 1232, ff 37 en 59v, 1462. R 1234, ff 187v en 195, 1465. R 1238, f 334, 1469. R 1241, f 20v, 1471. R 1242, f I9v, 1472. R 1245, ff 34v, 127v en 200, 1476. R 1246, ff 255 en 341, 1477. R 1247, ff 359v en 451v, 1478. R 1250, f 369, 1481. R 1252, f 216v, 1482; f 226, 1483. R 1253, f 126, 3 augustus 1484. R 1255, f 376, 1486. R 1256, f 229v, 1487. R 1260, f 230, 1491. R 1261, f 567, 1492. R 1263, f 340, 1493. R 1269, f , 141v, 1501. Ch.C.V. Verreyt, „Zegelafbeeldingen", De Navorscher, XL (1890) 339 (zijn schepenzegel anno 1481).
49.	N.H.L. van den Heuvel, De ambachtsgilden van 's-Hertogenbosch vóór 1629. Rechtsbronnen van het bedrijfsleven en het gildewezen (Utrecht, 1946) 287.
50.	Jacob van Oudenhoven, Een nieuwe en vermeerderde beschryvinge van de meierije van 's Hertogen-Bossche, behelsende alle de baronijen, heerlijckheden, & steden, casteelen, vlecken, dorpen, gehuchten, mitsgaders alle de canonisijen, commanderijen, abdijen, ende de andere cloosters van verscheyde ordens, ende geslachten daer in gheleghen, der selver regeeringhe met den aencleven van dien (s'Hertogen-Bossche, gedruckt by Ian Scheffers en Iacomina van Oudenhoven, weduwe van Isaac van Dockum, anno 1670) 68. Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 37: raadsheer in 1498.
51.	Ch.C.V. Verreyt en W.J.F. Juten, „Noordbrabantsche schepenzegels", Taxandria, IX (1902) 1902, 48. H. van Bavel, Inventaris van 100 Bossche testamenten aanwezig in het archief van de godshuizen te 's-Hertogenbosch 1353-1698 (Z.pl.. 1972) 44, no 71.
52.	ARAB, Rekenkamer 5295, rekening 1 oktober 1479 - 30 september 1480, f LXXXXVIII v.
53.	GAH, R 1262, f 217v, 8 juni 1493; f 357, 21 juni 1493. R 1265, f 613, 15 juli 1497.
54.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 577.
55.	J. Lijten, „Gewestelijke leningen in 1528 en 1529", Campinia, XXI (1991) 45.
56.	GAH, Schaduwarchief doop-, trouw- en begraafboeken.
57.	GAH, R 1322, f 167v, 5 mei 1535.
58.	GAH, R 1842, f 332, 26 maart 1531.
59.	GAH, R 1430, f 100, 30 augustus 1590.
60.	BAH, Obituarium van de Sint-Jan, 389.
61.	GAH, Collectie Aanwinsten 7851, f 280, 1528.
62.	RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1900. no 119, 3 december 1486.
63.	ARAB, Rekenkamer 13006, rekening Kerstmis 1511 - Sint Jan 1512. GAH, Groot Begijnhof 40373. 11 september 1503. R 1271, f 442, 12 september 1503; f 449v, 27 september 1503. R 1275, f 240v, 27 oktober 1505; f 436, 17 december 1506. R 1276, f 67v, 31 oktober 1506. R 1290, f 152v, 15 maart 1518. R 1293, f422v, 16 juli 1519. R 1294, f 256v, 24 augustus 1521. R 1297, f 265, 20 september 1522. R 1299, f 149, 16 april 1523. R 1300, f 337v, 22 september 1524; f 388, 31 maart 1524; f 392, 15 april 1524; f 425v, 11 juli 1524; f 428, 26 juli 1524. R 1302, f 362, 20 oktober 1524. R 1305, f 43, 4 januari 1526; f 328v, 29 mei 1526. RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1900, no 111, 15 november 1481; no 119, 3 december 1486. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 429; II, 526. A. Smijers, „Meerstemmige muziek van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap te 's-Hertogenbosch", Tijdschrift der Vereeniging voor Nederlandsche muziekgeschiedenis, XVI (1946) 77.
63.	1524 schepenzegel: Sassen 1890, 339. Verreyt, „Zegelafbeeldingen", 579. Verreyt en Juten, „Noordbrabantsche schepenzegels", 48. B.C.M. Jacobs, Justitie en politie in 's-Hertogenbosch voor 1629. De bestuursorganisatie van een Brabantse stad (Assen, 1986) 1986, 270.
64.	In 1522 beurde hij namens de stad renten te Maastricht, in welke stad hij wellichl handelsbelangen had (Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 380).
65.	Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 292, 301, 466.
66.	Zijn grafzerk: C.F.X. Smits, De grafzerken in de kathedrale Sint Janskerk van 's-Hertogenbosch ('s-Hertogenbosch, 1912) 8, 9. A. van der Does de Willebois, Studiebeurzen. Beurzenstichtingen voor de stad en voormalige meijerij van 's-Hertogenbosch (4 dln; 's-Hertogenbosch, 1904-1906) III, 80/81.
67.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 452.
68.	GAH, R 1344, f 32, 7 januari 1545. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 577.
69.	GAH, R 1271, f 220, 11 september 1503. R 1314, f 148v, 2 mei 1531; f 170, 9 juni 1531; f 171v, 10 juni 1531. R 1842, f410, 16 januari 1533. Groot Ziekengasthuis 2211, 1544. Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 495. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, II, 290.
70.	Van Sasse van Ysselt. De voorname huizen, III, 168.
71.	Gemeentearchief Leiden, Stadsarchief 1-615, ongef., Sint-Martensjaar 1531-1532.
72.	Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 621.
73.	GAH, R 1344, f 32, 7 januari 1545. R 1842, f 332, 26 maart 1531: f 389, 15 januari 1533. R 1848. f 88, 28 november 1564. R 1848, f 64, 20 augustus 1571. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 431.
74.	Adriaenssen, „De gerechtigden tot het Bacx-koorke", 136.
75.	GAH, Collectie Aanwinsten 7851, f 280, 1528.
76.	GAH, Collectie Aanwinsten 7851, f 280, 1528.
77.	GAH, B 60, 1553-1554.
78.	GAH, R 1358, f 511, 7 maart 1559. R 1378, f 437, 4 juli 1560. R 1386, f 5, 12 oktober 1565. R 1430, f 100, 30 augustus 1590. Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 621.
79.	RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1915, no 512, 23 augustus 1539. Nederlandsch Adelsboek (1942) 509.
80.	„Zegelafbeeldingen", 579. Verreyt en Juten, „Noordbrabantsche schepenzegels", 167. Jacobs, Justitie en politie, 272, 273.
81.	In 1545 handelde hij Bossche stadsaangelegenheden af te Maastricht: Van Zuijlen, Inventaris der archieven, I, 624.
82.	Vermoedelijk was hij identiek aan de bontwerker Henrick die Huesch, die in 1552-1553 woonde in de Tolbrughstraet after Rodenborch (GAH, B 59, 1552-1553. rekening van de 10° penning. Tn deze rekening is ook sprake van Henrick die Huesch te Luik, buitenpoorter).
83.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, II, 504, 505.
84.	RAH, Tienden van Moergestel 81. GAH, R 1848, f 45, 25 mei 1571. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, II, 95.
85.	GAH.R 1397, f 185, !8juni 1573. R 1848, f 64, 20 augustus 1571; f 229, 15 juni 1573. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, II, 5Ü5: III, 168, 578.
86.	RAH, Heerlijkheidsarchief Asten no 513, 1571.
87.	GAH, R 1386, f 5v, 12 oktober 1564. R 1430, f 100, 30 augustus 1590.
88.	H. Bots. I. Matthey en M. Meyer, Noordbrabantse studenten 1550-1750 (Tilburg, 1979) 392, no 2433.
89.	G.H.A. Venner, Inventaris van het archief van de familie De Heusch, later Van Scherpenzeel Heusch, 1386-1895 (Maastricht, 1989) 5.
90.	P. Doppler, „Lijst der kanunniken van het vrije rijkskapittel van Sint Servaas te Maastricht (1050-1795)", Publications de la Société historique et archéologique dans le Limbourg, LXXV (1939) 173.
91.	RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1915. no 512, 13 november 1606.
92.	Smits, De grafzerken, 1912, 196.
93.	GAH, R 1412, f 447, 1 juni 1577. RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1915, no 301, 22 april 1580.
94.	GAH, R 1400, f 579. 20 oktober 1575. R 1401, f 29, 15 oktober 1575. R 1404, f 237, 21 maart 1582; f 251, 4 mei 1582; f 251, 4 mei 1582. R 1405. f 13v, 21 november 1582. R 1406, f 190, 29 januari 1588. R 1430, f 44v, 21 juli 1590; f 103v, 3 september 1590. R 1412, f 521v, 19 december 1577. R 1466, f 175v, 12 mei 1594. R 1845, f 13, 12 februari 1556. R 1848, f 66, 16 september 1571; f 359, 15 oktober 1575. R 1853, f 57, 14 juni 1600. Van der Does de Willebois, Studiebeurzen, IV, 7, 59, 91-93, 95, 101, 621. 626. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 7, 169, 520.
95.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 508.
96.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 505,
97.	GAH, R 1430, f 44v, 21 juli 1590; f 103v, 3 september 1590. RAH, Oorkondenverzameling Provinciaal Genootschap, inv. 1915, no 301, 22 april 1580. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 505.
98.	GAH, R 1400, f 510, 14 mei 1576; f 481, 16 mei 1576. R 1407, f 309v, 25 juni 1592; f 313v, 27 juni 1592.
99.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 152, 153.
100.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 162.
101.	GAH, R 1400, f 431v, 9 april 1576.
102.	Nederlandsch Adelsboek (1942), 492.
103.	GAH. R 1316, f 423v, 15 juli 1532. R 1358, f 511, 7 maart 1559. R 1373, f 166, 8 januari 1557. R 1376, f 340v, 2 augustus 1559. R 1386, f 5, 12 oktober 1564; f 56, 28 november 1564. RAH, Raad en Rentmeester-Generaal 280, f 16v.
104.	GAH, R 1848, f 64, 20 augustus 1571. Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 431.
105.	GAH, R 1378, f 430v. 27 juni 1560. R 1396, f 155, 3 september 1572. R 1397, ff 228 en 231v, 4 september 1573. R 1401, f 43, 1 december 1575. R 1417, f 267v, 2 juni 1581. F. Beelaerts van Blokland, „Het Oirschotse geslacht Vos van Beerse". Taxandria, V (1898) 264. Van der Does de Willebois, Studiebeurzen, II, 112; III, 29, 81.
106.	GAH, R 1423, f 262, 27 april 1598.
107.	RAH, Raad en Rentmeester-Generaal 115, f 8v en 11.
109.	GAH, R 1413, f 17, 30 januari 1579. R 1425, f 61v, 2 juni 1603; f 230, 10 maart 1604. R 1458, f 105, 17 november 1611; f 230v, 30 januari 1612. R 1466, f 192, 27 mei 1594. R 1474, f 239, 10 mei 1603. R 1475, f 214v, 7 juli 1604.
110.	Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, I, 431.
111.	GAH, R 1411, f 437v, 23 november 1569. R 1423, f 260, 27 april 1598. R 1424, f 36, 9 maart 1600. R 1430, f 44v, 3 september 1590. R 1440, f 343, 27 februari 1601; f 159v, 14 december 1600. R 1442, f 23, 15 oktober 1601; f 146, 7 februari 1602; f 309, 13 juni 1602; f 410v, 30 september 1602. R 1443, f 330v, 23 juli 1603. R 1463, f 426, 17 september 1616. R 1475, f 14v, 21 november 1603. R 1517, f 352v, 1 juni 1617. R 1847, f 191, 11 augustus 1569. Gereformeerd burgerweeshuis nrs 442 en 443, 18 september 1586. RAH, Jezuïetencollege 150.
112.	RAH, Collectie Cuypers van Velthoven 1406 (zijn schepenzegel). GAH, R 1474, f 220, 15 april 1608. Jacobs, Justitie en politie, 277, 278.
113.	Zoon van Lambert Rembouls en Heylwich Symons van Hedel (J.Th.M. Melssen, „Een Bossche familie zwermt uit... De familie Pelgrom (van Driel)", De Brabantse Leeuw, XXVI (1977) 118).
114.	GAH, N 2665, ongef., 19, 22 en 25 oktober 1633.

De Brabantse Leeuw 43 (1994) 139-149

De erfgenamen van heer Ghijsel Back

Op deze pagina

Zie ook